Niet gediend van glurende baas

01-06-2023

In- en uitlogtijden van werknemers checken, het op afstand aanzetten van de webcam, toetsaanslagen en muisbewegingen meten, meelezen met e-mails en chats, videovergaderingen bekijken en screenshots maken. Dit digitaal voyeurisme van werkgevers heeft een hoge vlucht genomen. Maar mag dat?

Monitoring niet noodzakelijk

Het mag, maar niet zomaar. Om te beginnen moet het monitoren van werknemers noodzakelijk zijn en de reden ervoor moet zwaarder wegen dan de privacy van de werknemer. Dit moet altijd vooraf getoetst worden met een Data Protection Impact Assessment (DPIA). Ook moet de organisatie duidelijk vooraf hebben gemeld dat hij de werknemer in de gaten houdt, en hoe. Monitoring software mag bovendien alleen met instemming van de ondernemingsraad (OR) worden ingezet.

AVG-regels naleven

Werknemers hebben op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) recht op inzage en het recht om bezwaar te maken tegen het verwerken van bepaalde gegevens. Uit onderzoek van softwarevergelijker GetApp blijkt echter dat meer dan de helft van de werknemers die wordt gemonitord niet goed is geïnformeerd over hun rechten, of over wat er met hun persoonsgegevens gebeurt. Meer dan 50% van de bespioneerde werknemers is niet gediend van een werkgever die ze in de gaten houdt; 60% vindt het een inbreuk op hun privacy. Ook vinden ze dat het de vertrouwensband met hun leidinggevende ondermijnt.

Wetsovertreding

Maar waarom zetten organisaties monitoring software dan in? Sommige organisaties geven toe dat ze willen weten wat het personeel op een werkdag zoal uitvoert. Andere melden dat ze de veiligheid van de bedrijfsapparatuur willen beschermen, weer andere dat ze de productiviteit per werknemer willen meten. In dat laatste geval is er sprake van een wetsovertreding, omdat werknemers in een afhankelijkheidspositie zitten ten opzichte van hun werkgever. Het bijhouden van productiviteitsscores van werknemers is niet alleen verboden door de AVG, maar ook door de Grondwet en het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens.