Wat zegt de lichaamstaal over de spreker?

01-12-2022

Tijdens een presentatie geeft elke beweging of lichaamshouding een boodschap af. Deze communicatie komt niet altijd overeen met de tekst die iemand uitspreekt, de zogeheten verbale tekst. De lichaamshouding spreekt namelijk een eigen taal, ook wel non-verbale communicatie genoemd. Als de non-verbale en verbale communicatie niet op elkaar zijn afgestemd, kan verwarring ontstaan bij het publiek en kan de boodschap haar waarde verliezen. Dit is gelukkig te voorkomen.

Open houding

Iemands lichaamstaal is een essentieel onderdeel van zijn presentatie. Waarom? Ieder lichaam vertelt zijn eigen unieke, persoonlijke verhaal. Een lichaam kan diverse houdingen aannemen. In de meeste gevallen heeft iemand zelf niet door hoe zijn houding is. De bekendste houdingen zijn de open houding en de gesloten houding. Met een open houding laat iemand zien dat hij geïnteresseerd is in het verhaal dat hij aanhoort. Diegene neemt een zelfverzekerde houding aan is volledig gericht op de pratende persoon. Hij staat met zijn voeten richting de ander, haalt rustig adem en maakt oogcontact.

Gesloten houding

Gaat het om een verhaal dat iemand al kent of een verhaal waarvan iemand simpelweg niet de behoefte voelt om het aan te horen? Dan kan zijn lichaam geleidelijk veranderen tot het een gesloten houding heeft aangenomen. Iemand kan bijvoorbeeld – zonder dat hij zich hier bewust van is – de armen over elkaar leggen, gaan wiebelen op zijn voeten, naar de klok kijken en vervolgens het gesprek staken. Iemand kan ook onbewust in een gesloten houding gaan staan:

  • De voeten staan richting de uitgang of zijn gekruist. Men leunt te ver naar voren of staat op de achterkant van de voeten.
  • De benen staan gestrekt, gekruist of ver uiteen.
  • De armen zijn over elkaar geslagen tegen het lichaam. Hoe hoger de armen, hoe meer gesloten de houding.
  • De handen zijn in elkaar geslagen of wrijven over elkaar. De schouders zijn opgetrokken en meer naar voren gericht.
  • Het gezicht houdt langere tijd dezelfde uitdrukking. Denk hierbij aan fronsende wenkbrauwen, naar boven gerichte ogen of gespannen lippen.

Als iemand bepaalde kenmerken van een gesloten houding heeft aangenomen, betekent dat niet altijd dat hij een volledig gesloten houding heeft. Het enige wat zijn lichaam aangeeft, is dat hij niet comfortabel staat of dat hij zichzelf niet op zijn plek voelt met de aanwezigen. Hoe bewuster iemand zich is van zijn eigen lichaamshouding, hoe beter hij de gesloten houding van de open houding kan onderscheiden en hierop kan inspelen tijdens een presentatie of pitch.