Steeds meer aandacht voor ‘onderbelasting’

01-10-2020

Corona-burn-outs liggen op de loer. Naast een tweede coronagolf komt er ook een massale mentale klap aan, zo menen psychologen. De coronacrisis put mentaal uit. Er wordt nu immers veel van werknemers gevraagd. Het tegenovergestelde komt echter ook voor. Als aan werknemers lage eisen worden gesteld én ze weinig steun in hun werk krijgen, kan dat leiden tot een bore-out.

Wat zorgt voor een bore-out?

Wetenschappers spreken van aanhoudende verveling: boredom. Sommigen noemen het zelfs een epidemie. Volgens bedrijfsartsen kan naast overmatig alcoholgebruik, roken en drugsgebruik ook een lage zelfdunk duiden op een dreigende bore-out. In de bedrijfsgeneeskunde krijgt onderbelasting steeds meer aandacht. Een bore-out kan namelijk leiden tot een burn-out. Bore-outklachten vallen echter niet zo snel op. Een werknemer gebruikt soms gedragsstrategieën om volledig bezet te lijken. Bijvoorbeeld deadlines zo ver vooruitzetten dat hij ruim op tijd het werk kan leveren. Hij neemt werk mee naar huis om ’s avonds vanuit huis naar de leidinggevende te mailen of plant afspraken zo buiten de deur dat terug naar het werk gaan zinloos is. Anderzijds zijn er werknemers die niet eens moeite doen om het te verbloemen; zij spelen op het werk computerspelletjes..

Zo herkent u de signalen

Psychologen waarschuwen dat bore-out niet (alleen) door iemands persoonlijkheid ontstaat. Bore-out heeft te maken met zowel de aard als de organisatie van het werk. Vooral bij kantoorwerk is het risico groot. Het kan voorkomen dat een werknemer meerdere taken heeft, maar tijd overhoudt voor het afronden daarvan. Leidinggevenden hebben daar niet altijd zicht op. Bovendien heeft de werknemer in een grote organisatie zelf weinig overzicht over het geheel. De moderne, soms anonieme, werkomgeving werkt het in de hand. Werknemers die een bore-out ervaren komen vaak in een vicieuze cirkel, krijgen faalangst en ontwijken collega’s. De klachten kunnen leiden tot depressie of burn-out verschijnselen. In de organisatie groeien irritaties, de werknemer meldt zich ziek met vage klachten en er is productieverlies.

Welke rol speelt de leidinggevende?

Vaak noemen werknemers met bore-outklachten de leidinggevende als (mede)schuldige, omdat die hun geen werk zou geven. Een goede leidinggevende kan hiermee omgaan. Hij weet welke werknemer structuur en precieze opdrachten nodig heeft, en welke juist opbloeit bij zelfstandig werken. Nog belangrijker is de rol van het team. In een hechte groep met een goede samenwerking en warme verhoudingen krijgt bore-out minder geen kans. Dat is mede een opgave voor de leidinggevende: hij moet het geheel aansturen, en wel op zo’n manier dat mensen elkaar aanspreken en steunen zónder opdracht van hem.

Op zoek naar een oplossing

Met deze handige tips kunt u nagaan of en hoe bore-out speelt binnen uw organisatie:

• Geef uw ogen en oren de kost, praat er eens over met collega’s.
• Houd een enquête onder werknemers. Leidinggevenden kunnen bijvoorbeeld de vragen van professor Schaufeli gebruiken. De vragenlijsten zijn gratis voor niet-commercieel gebruik. Met de resultaten van de enquête kunt u leidinggevenden alert maken op bore-out.
• Managers en werknemers kunnen trainingen volgen of zich laten coachen. Er zijn diverse coaches die gespecialiseerd zijn in bore-out. Samen kunnen zij het werk weer interessanter proberen te maken. Lukt dit niet, dan is een andere baan misschien de oplossing.
• Vraag de bedrijfsarts om hulp. Met een aantal vragen in een gesprek kan hij de waarschijnlijkheid van burn-out of bore-out inschatten. Hij kan werknemers bijvoorbeeld vragen of zij ervaren dat de tijd op het werk voorbijkruipt en of ze zich vaak vervelen op het werk. Het vervolg kan een testje zijn. Verder kan de bedrijfsarts de medische en sociale problematiek van elkaar scheiden. Zo kan hij mediation aanraden om de verhouding tussen de werknemer en anderen weer op orde te krijgen.