Elk type leider speelt andere rol bij ontwikkeling werknemer

22-03-2018

De inzet van de werknemer speelt een belangrijke rol bij zijn persoonlijke ontwikkeling, maar de leidinggevende is ook een relevante factor in het proces. Zijn werkwijze en zichtbaarheid bepalen de mate waarin een werknemer kan groeien. Er zijn vijf type leiders te onderscheiden met elk hun eigen invloed op de prestaties van werknemers. Elk type oefent invloed uit op zijn eigen niveau. Als een leidinggevende zich daarvan bewust is, kan hij zijn aanpak aanpassen om de productiviteit van zijn werknemers te verbeteren.

Van spontaan tot onzichtbaar leiderschap

Volgens organisatiepsycholoog Diederik Steeman zijn er vijf soorten leiderschap, die allemaal een verschillende uitwerking hebben op de prestaties van werknemers:

• Spontaan leiderschap. Dit type leiderschap ontstaat in agile organisaties met zelfsturende teams, waarbij een teamlid een leidende rol heeft zolang dat nodig is vanwege zijn kennis en vaardigheden. Hij laat veel over aan anderen, maar neemt op de juiste momenten het initiatief of hakt knopen door. 
• Mensgericht leiderschap. Binnen dit type leiderschap geeft de leidinggevende veel aandacht aan werknemers en zorgt hij voor betrokkenheid, zodat ze intrinsiek gemotiveerd blijven. Centraal staan het creëren van vertrouwen en de juiste randvoorwaarden.
• Taakgericht leiderschap. Hier staat de inhoud van het werk centraal. Bij dit type leiderschap is de leidinggevende duidelijker (bijna dominant) in het sturen van werknemers. De nadruk ligt op de taken en de functie die ze moeten uitvoeren. Aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van werknemers en een langetermijnvisie ontbreken.
• Prestatiegericht leiderschap. Dit is een mix van taakgericht en mensgericht leiderschap. De doelen van werknemers en de doelen van het team of de afdeling staan centraal, tegelijk met die van de organisatie. De leidinggevende combineert dit in een sterke visie. Hij weet te inspireren en het goede voorbeeld te geven. De ontwikkeling van werknemers is belangrijk met het oog op het behalen van bepaalde doelen.
• Onzichtbaar leiderschap. Vanwege zijn onzekerheid als leider, lijkt de leidinggevende binnen dit type leiderschap niet betrokken bij zijn werknemers. Ook heeft hij geen duidelijke visie en van aansturen is geen sprake. Omdat hij wel veel kennis heeft, focust hij zich vrijwel uitsluitend op de inhoud van het werk.