Kennis overdragen gebeurt op grofweg twee manieren
10-01-2019
Een trainer of opleider doet er goed aan zijn werkvormen afstemmen op de verschillende leerstijlen van de deelnemers. Ook moet hij kiezen op welke manier hij de vakkennis wil overdragen. Er zijn daarbij grofweg twee manieren waarop deelnemers iets bijleren: aanbiedend leren en ontdekkend leren.
Werkvorm kiezen
Bij aanbiedend leren heeft de trainer een belangrijke rol. Hij neemt het initiatief door de lesstof te presenteren. De deelnemers aan de workshop, training of cursus hebben bij deze aanpak een passievere rol. Bij ontdekkend leren hebben de deelnemers een actievere rol. Ze gaan zelf aan de slag met de lesstof; de trainer ondersteunt en begeleidt alleen het leerproces. Welke werkvorm het beste is, hangt onder meer af van de inhoud van de lesstof en het kennisniveau van de deelnemers. Hebben ze aan een half woord genoeg om snel aan de slag te kunnen of hebben ze juist behoefte aan een kader? Het is ook mogelijk om de twee werkvormen te mengen. De trainer kan bijvoorbeeld aan het begin van de training het initiatief nemen om zich na verloop van tijd – als de interactie eenmaal op gang is gekomen – wat meer naar de achtergrond te bewegen en het groepsproces te begeleiden en bij te sturen.
Indeling training
Doorgaans zal de trainer tijdens de training eerst het theoretische deel uitleggen, waarna de deelnemers aan de slag gaan met de oefeningen. De instructie kan op verschillende manieren plaatsvinden:
- De kennis of beroepshandeling toelichten en demonstreren, bijvoorbeeld leren werken met nieuwe software, waarna de deelnemers er zelf mee aan de slag gaan. Op deze manier kunnen de deelnemers zich het geleerde snel eigen maken en wordt hardop denken gestimuleerd.
- De kennis of beroepshandeling in stappen doorlopen zodat de deelnemers stap voor stap kunnen oefenen met de methodes of technieken. Dit is raadzaam bij lange of complexe beroepshandelingen. De deelnemers moeten vooraf wel zicht hebben op de volledige beroepshandeling, zodat ze de deelstappen ook begrijpen.
- De kennis of beroepshandeling demonstreren zonder dat de deelnemers ermee kunnen oefenen, omdat dit alleen kan als de situatie zich werkelijk voordoet, denk aan een levensreddende handeling bij eerstehulpverlening. In deze situaties is het belangrijk dat de deelnemers zich goed kunnen voorstellen hoe ze in dat geval handelen.
Tijdens een training of workshop is het tot slot van belang dat de trainer het groepsproces blijft begeleiden, constructief feedback geeft en tussendoor peilt of deelnemers de lesstof begrijpen.
