Leiden en coachen sluiten elkaar soms uit

14-12-2018

Steeds meer managers kiezen voor coachend leiderschap. Maar leiden en coachen zijn twee verschillende dingen die elkaar soms uitsluiten. Een goede leidinggevende is bovendien niet automatisch een goede coach. In het ergste geval zit hij de werknemer juist in de weg.

Onderdeel van leidinggeven

Coachen kan onderdeel zijn van de stijl van de leidinggevende. Welke manier van leidinggeven het beste werkt, en of coachen daarbij past, is afhankelijk van verschillende factoren:

• hoe kundig en gemotiveerd werknemers zijn;
• hoe zelfstandig ze kunnen werken;
• welke taken ze hebben;
• welke bedrijfscultuur er binnen de organisatie heerst;
• welke doelen er worden nagestreefd.

Gevolgen voor werknemers

Coachen is ook een vak apart. Zonder opleiding of training om de coachende vaardigheden eigen te maken, is de kans groot dat de leidinggevende de plank vroeg of laat misslaat. Dit kan een aantal vervelende gevolgen hebben voor de werknemer:

• Als de leidinggevende de werknemer niet goed coacht tijdens een verbetertraject, kan dit betekenen dat de werknemer zijn gestelde doelen niet tijdig realiseert en daarmee ook zijn functioneren niet voldoende verbetert.
• De leidinggevende die ook coacht draagt verschillende petten: als leidinggevende beoordeelt hij werknemers; als coach ondersteunt hij werknemers om tot een goede beoordeling te komen. Daarbij spelen verschillende belangen een rol, die soms moeilijk zijn te scheiden als de leidinggevende beide functies vervult.
• Werknemers zullen terughoudend zijn om zich kwetsbaar op te stellen en vertrouwelijke informatie met de coachende leidinggevende te delen, terwijl open kaart spelen cruciaal is in het proces.

Coach is neutraal

Het is van belang dat de coach een neutrale positie heeft en objectief meedenkt met de werknemer over mogelijke oplossingen. Stel dat de werknemer de leidinggevende zelf of zijn manier van leidinggeven als een probleem ervaart en de leidinggevende zelf de coachende rol vervult, dan staat dat de werknemer in de weg. Een externe coach is dan een mogelijk oplossing.